Vitaal
Onze missie is het verbeteren van de kwaliteit van leven van oudere mensen door kansen te scheppen voor een vitaal en betekenisvol leven, hecht verbonden binnen de gemeenschap.
We weten wat we ongeveer moeten doen om vitaal oud te worden, maar die gezonde en actieve leefstijl blijkt voor veel mensen best lastig vol te houden. En dus slikken we pillen en poeders, die in Nederland in enorme aantallen worden voorgeschreven om (ouderdoms)kwalen als hoge bloeddruk, hoog cholesterol en diabetes type 2 tegen te gaan. We willen mensen helpen om te ‘ontpillen’ via kleine, slimme aanpassingen in hun leefomgeving en dagelijkse gewoontes. Naast wat mensen zelf kunnen doen, is de vraag relevant wat we samen kunnen doen om langer gezond te blijven. Veel van onze initiatieven in 2017 draaiden om het krachtige fenomeen peer coaching: elkaar motiveren, zonder tussenkomst van professionals.
Vitality Club
Vitaal
Volgens de beweegrichtlijnen van de Gezondheidsraad moeten volwassenen minstens 150 minuten per week matig intensief bewegen. Helaas halen velen die norm niet. Terwijl voldoende beweging de mobiliteit, kwaliteit van leven en levensverwachting aanzienlijk kan verhogen. Met name voor 50-plussers is bewegen essentieel, gezien het risico op leeftijdsgerelateerde aandoeningen zoals hoge bloeddruk, diabetes en gewrichtsklachten. In Leiden proberen we mensen hier bewuster van te maken en hebben we drie Vitality Clubs opgericht waar ouderen samen kunnen sporten in de buitenlucht. Uniek is dat er geen professionals bij betrokken zijn, maar peer coaches. Dit zijn deelnemers uit de groep zelf, die hun medesporters coachen. Het doel is dat deelnemers elkaar motiveren om gezamenlijk beweging in hun dagelijkse routine te integreren en zo gezonder en gelukkiger oud te worden. Naast de gezondheidswinst die een uur bewegen per dag oplevert, ervaren de deelnemers het sociale aspect ook als zeer waardevol. Deelnemer René (56 jaar) verwoordt het als volgt: ‘Sporten zat niet in mijn systeem, maar nu ik eenmaal de stap heb genomen vind ik het een goed en gezellig begin van de dag.’
Leyden Academy onderzoekt hoe lokale Vitality Clubs het beste kunnen worden opgezet en wat de effecten op de deelnemers zijn. In 2018 verkennen we of andere partijen op basis van deze kennis succesvolle Vitality Clubs kunnen oprichten en of een verwijstraject van de huisarts naar de beweegclubs haalbaar is.
Healthy Ageing in 6 Steps
Vitaal
Sinds de lancering in december 2016 hebben meer dan 10.000 mensen uit 152 landen de gratis Engelstalige online cursus Healthy Ageing in 6 Steps. Let your environment do the work gevolgd. Deze zogenoemde massive open online course (MOOC) maakt deel uit van de EIT Health Campus en is ontwikkeld door Leyden Academy, de Universiteit van Kopenhagen en TU Delft. In de cursus worden in zes modules wetenschappelijke inzichten en tips aangereikt voor een gezonder en gelukkiger lang leven. Praktische opdrachten geven de deelnemers vaardigheden om hun dagelijkse omgeving anders in te richten. Via kleine veranderingen in huis, op kantoor, op school of in de wijk kunnen gezondere keuzes gemakkelijker en vanzelfsprekender worden. De instructeurs nemen deelnemers mee op virtuele excursies naar Kopenhagen en Gent en tonen hoe de inrichting van de fysieke en sociale omgeving mensen kan helpen om langer, gezonder en gelukkiger te leven.
De gemiddelde leeftijd van de cursisten lag relatief hoog: bijna de helft was ouder dan 41 jaar en de oudste deelnemer was 88 jaar oud. Met een gemiddeld rapportcijfer van 8,2 is de MOOC goed gewaardeerd, wat ook bleek uit de vele enthousiaste reacties. Zoals deze, van een Amerikaanse deelnemer: ‘I am presently “reverse parenting” my 97-year-old mother and it’s encouraging to learn that there are many nudges that can make her life even more satisfying. Never stop your important research and please continue to share it; you are truly making a difference in this world.’
Met ingang van 1 mei 2018 wordt deze gratis online cursus ook in het Nederlands aangeboden.
Ontpillen met dr. David
Vitaal
Naarmate we ouder worden, gaat ons lijf steeds meer haperen. Miljoenen Nederlanders slikken dagelijks medicijnen tegen aandoeningen als hoge bloeddruk, slapeloosheid en brandend maagzuur. Deze pillen onderdrukken de symptomen maar pakken het onderliggende probleem niet aan. Veel (ouderdoms)kwalen kunnen met een gezondere leefstijl worden voorkomen of vertraagd. Dit hebben zo’n 30.000 abonnees van Zin magazine de afgelopen anderhalf jaar kunnen lezen in de rubriek Ontpillen met dr. David.
Een bewerking van deze serie zal in de zomer van 2018 in boekvorm bij uitgeverij Atlas Contact verschijnen. David van Bodegom zal daarin antwoord geven op vragen als: hoe hou je je botten sterk, je maagzuur in bedwang en je darmen gezond? Heeft het zin om vitamines te slikken? Kun je je hersenen trainen? Verder zal aan het licht komen hoe het met de bloeddruk, slaap en stemming gesteld is en kunnen lezers onderzoeken hoe hun lijf reageert op verschillende leefstijlaanpassingen. Ontpillen helpt op die manier om het lichaam beter te begrijpen en vitaler oud te worden.
Creatieve laatbloeiers leven langer
In 2016 publiceerden onderzoekers van Leyden Academy in wetenschappelijk tijdschrift Aging over het verband tussen sportieve prestaties en levensverwachting. Olympische atleten die laat in hun loopbaan piekten, bleken een langer leven tegemoet te kunnen zien. Zou dit ook gelden voor intellectuele prestaties, vroegen Maurits Hafkamp, Joris Slaets en David van Bodegom zich af. Zij analyseerden de levensverwachting van 1.110 componisten en 1.182 schrijvers geboren tussen 1400 en 1915 en de leeftijd waarop zij hun eerste noemenswaardige creatieve werk uitbrachten. De wonderkinderen die jong debuteerden, blijken als groep een aanmerkelijk kortere levensverwachting te hebben dan de creatieve laatbloeiers die op latere leeftijd hun eerste werk uitbrachten. De bevindingen zijn op 30 mei gepubliceerd in het tijdschrift Aging, waarna ook het Leidsch Dagblad en MAX Magazine aandacht besteedden aan het onderzoek.
Vitaliteit en financiële zekerheid voor een succesvol pensioen
Vitaal
Voor veel Nederlanders breekt bij het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd een actieve levensfase aan waarin zij volop willen blijven meedoen, zowel in sociale als economische zin. Belangrijke randvoorwaarden zijn een goede gezondheid en financiële zekerheid. De wetenschappelijke teams van Aegon Center for Longevity and Retirement en Leyden Academy vullen elkaar hierin mooi aan: waar het eerste onderzoek doet en het maatschappelijke debat leidt over pensioenzekerheid, richt Leyden Academy zich op vitaal oud worden.
De samenwerking kwam in het afgelopen jaar onder meer tot uiting in inhoudelijke bijdragen van Leyden Academy aan de jaarlijkse Aegon Retirement Readiness Survey en het jaarverslag Aegon 2016 Review.
Onze stafleden verzorgden diverse lezingen en workshops bij bijeenkomsten van Aegon Center for Longevity and Retirement. Ook nam Lex van Delden op 6 juni deel aan Aegon’s discussiepanel tijdens het OECD-forum in Parijs. Joris Slaets leverde op 20 november een bijdrage aan een rondetafelbijeenkomst van het BlackRock Retirement Institute en Aegon-partner The Global Coalition on Aging. De samenwerking tussen de wetenschappelijke teams wordt in 2018 voortgezet in de vorm van een exploratie van gezamenlijke datasets en de publicatie van een rapport.
TRUST-studie in The New York Times
Oudere mensen met licht verminderde schildklierwerking hebben geen baat bij behandeling met schildklierhormoon, blijkt uit een groot vijfjarig Europees onderzoek dat is geïnitieerd door Leyden Academy, het Leids Universitair Medisch Centrum en de universiteiten van Cork, Bern en Glasgow. De onderzoekers pleiten dan ook voor aanpassing van de richtlijnen voor het voorschrijven van deze medicatie. De resultaten van het onderzoek zijn op 3 april gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift The New England Journal of Medicine en op dezelfde dag gepresenteerd tijdens het congres van de Endocrine Society in Orlando, Verenigde Staten. De resultaten genereerden media-aandacht in binnen- en buitenland, met onder meer op 25 april een artikel in de wetenschapsbijlage van The New York Times. Onder de online versie van het artikel ontspon zich een levendige discussie tussen lezers, zowel patiënten als artsen.
GONoord!
Vitaal
Het afgelopen jaar heeft GONoord buurtbewoners van Leiden-Noord ondersteund in het opstarten en voortzetten van gezonde en vitale buurtinitiatieven. De zeven initiatieven die zijn opgezet, dragen naast meer bewegen en gezonder eten ook bij aan een socialere en groenere wijk. Een zeer succesvol initiatief, dat ook in 2018 een vervolg krijgt vanwege de enorme belangstelling, is het zwemuur voor en door vrouwen. In 2017 leerden 48 vrouwen hier voor het eerst zwemmen.
Leyden Academy begeleidt de inwoners van Leiden-Noord bij hun initiatieven en zal de komende twee jaar de verbetering van hun gezondheid monitoren. Dit doen we door middel van korte vragenlijsten naar de ervaren gezondheid van de inwoners en door 20 gezinnen te volgen. De eerste resultaten laten al zien dat GONoord bijdraagt aan een positieve verandering. Succesvolle gezondheidsinitiatieven in de wijk nodigen namelijk uit tot meedoen en er ontstaat een sociale infrastructuur van betrokken en actieve buurtbewoners, jong en oud.
GONoord is een initiatief van Publieke Versnellers, Libertas Leiden, GGD Hollands Midden en Leyden Academy, en wordt gefinancierd door FNO (voorheen Fonds NutsOhra).